Bolesław Nieczuja-Ostrowski - Historia Wysoczyzny Elbląskiej

Przejdź do treści

Bolesław Nieczuja-Ostrowski
(*29.09.1907 w Haliczu, †13.07.2008 w Elblągu).
Tekst: Kamil Kaliszuk

Bolesław Nieczuja-Ostrowski urodził się 29 września 1907 roku w Haliczu w województwie stanisławowskim. Był synem Anieli z domu Frank i Michała Nieczuja-Ostrowskiego. W 1931 roku został oficerem zawodowym WP. Służbę wojskową pełnił jako m.in. wykładowca kursów prowadzonych dla podchorążych oraz oficerów rezerwy. Podczas Kampanii Wrześniowej walczył jako dowódca kompanii 41 Rezerwowej Dywizji Piechoty (Grupa Operacyjna „Wyszków”), za co został odznaczony Krzyżem Walecznych. Dostał się do niewoli niemieckiej, z której udało mu się zbiec. Następnie zaangażował się w pracę w podziemnych strukturach ZWZ we Lwowie. W kwietniu 1940 roku przeniósł się do Krakowa gdzie został szefem uzbrojenia.

W 1942 roku Bolesław Nieczuja-Ostrowski został szefem produkcji broni ZWZ-AK Kraków o kryptonimie „Ubezpieczalnia”. W sierpniu 1943 (będąc już majorem) został pełniącym obowiązki Inspektora Rejonowego AK Miechów („Maria”) – odznaczono go wówczas Złotym Krzyżem Zasługi z Mieczami. W lipcu 1944 r. mianowano go dowódcą 106. Dywizji Piechoty AK („Dom”). Wraz ze swoimi ludźmi prowadził działalność partyzancką w dość szerokim wymiarze (styczność z nieprzyjacielem, akcje małej dywersji, działalność wychowawcza, antykonfidencka, antybandycka, zaopatrzeniowa, odbiór zrzutów itp.) [1*]. W uznaniu zasług awansowano go i odznaczono Krzyżem Srebrnym Orderu Wojennego Virtuti Militari. Wojnę zakończył w stopniu pułkownika [2*].
      

Pierwsze lata po wojnie to dla niego przede wszystkim działalność spółdzielcza, którą prowadził z przerwami związanymi z aresztowaniami. Skazany w sfingowanym procesie na dwukrotną karę śmierci, karę zamieniono mu na więzienie z którego uwolniono go w 1956 roku. Po wyjściu z więzienia został prezesem elbląskiej Spółdzielni Ogrodniczo-Pszczelarskiej „Żuławy”, po trzech latach władze zmusiły go do ustąpienia ze stanowiska.
      

Z braku innych możliwości zatrudnienia próbował swoich sił w hodowli drobiu, bez powodzenia. Następnie za sprawą jednego z dawnych podkomendnych został zatrudniony na stałe w Wojewódzkim Oddziale PAX w Gdańsku, a następnie w Elblągu jako szef kolportażu, aż do emerytury. Jednocześnie zajmował się działalnością społeczną, starał się integrować środowisko byłych żołnierzy AK, był założycielem Fundacji Światowego Związku Żołnierzy Armii Krajowej i Sekcji Obrony Życia Dziecka im. Inspektoratu "Maria" [3*].
      

Bolesław Nieczuja-Ostrowski został mianowany w 1991 roku generałem brygady. jest odznaczony Orderem Virtuti Militari V klasy, „Krzyżem Walecznych – trzykrotnie, Złotym Krzyżem Zasługi z Mieczami, Krzyżem Armii Krajowej, Krzyżem Partyzanckim, Medalem Wojska – czterokrotnie, Krzyżem II Obrony Lwowa, Orderem Virtuti Civili II klasy, Krzyżem Kawalerskim, Krzyżem Komandorskim Polonia Restituta. W dniu 3 maja 2006 roku Prezydent Rzeczypospolitej Polskiej Lech Kaczyński nadał mu za wybitne zasługi w działalności na rzecz przemian demokratycznych Krzyż Komandorski z Gwiazdą Orderu Odrodzenia Polski” [4*]. Jest też Honorowym Obywatelem Miasta Elbląga a także Miechowa, Wolbromia, Krakowa, przyjacielem Ziemi Skalskiej, odznaczony papieskim „Pro Ecc1esia et Pontifice”, otrzymał godność Kustosza Pamięci Narodowej wraz z Nagrodą im. Grzegorza Jakubowskiego. Przez wzgląd na pamięć o zasługach generała i dowodzonych przez niego ludzi imię 106 Dywizji Piechoty „Dom” AK przyjęły szkoła w Parkoszowicach (pow. miechowski) oraz w Pogrodziu, dawnym Nowym Kościele (w gminie Tolkmicko) [5*].
      

Bolesław Michał Nieczuja-Ostrowski zmarł 13 lipca 2008 roku w Elblągu [6*].



Źródło:
[1*] B. M. Nieczuja-Ostrowski, Rzeczpospolita Partyzancka, Warszawa 1991, s. 11.
[2*]Ibidem, s. 494.; Idem,, Drogi miłości bożej, Kraków 1993.
[3*]Ibidem.; B. M. Nieczuja-Ostrowski, Rzeczpospolita..., s. 494.; S. Piwowarski, Niezwykłe życie Gen. Bolesława M. Nieczui-Ostrowskiego, (ps. „Bolko”, „Grzmot”, „Michałowicz”, „Tysiąc”), [w:] Sowiniec. Materiały historyczne Centrum Dokumentacji Czynu niepodległościowego, red. Adam Roliński, Kraków 2008, nr 32-33, s. 120, 121.
[4*]Idem, Niezwykłe życie generała brygady Bolesława Michała Nieczui-Ostrowskiego, pseudonim: „Bolko”, „Grzmot”, „Tysiąc”, „Michałowicz”, [w:] „Informator Stowarzyszenia Żołnierzy Armii Krajowej”, nr 3/2007, s. 4.
[5*]B. M. Nieczuja-Ostrowski, Drogi miłości... .; Idem, Rzeczpospolita..., s. 494.; S. Piwowarski, Niezwykłe życie..., [w:] Sowiniec..., s. 122.
[6*]Ibidem.


Wróć do spisu treści